Powszechny Spis Rolny 2020

Spis rolny jest przeprowadzany w gospodarstwach indywidualnych i w gospodarstwach rolnych osób prawnych oraz jednostkach organizacyjnych niemających osobowości prawnej metodą obserwacji pełnej. Celem PSR 2020 jest:

a. dostarczenie informacji z dziedziny rolnictwa w zakresie i terminach określonych przez Komisję Europejską na potrzeby Wspólnej Polityki Rolnej;

b. zebranie informacji o gospodarstwach rolnych i związanych z nimi gospodarstwach domowych, koniecznych dla realizacji krajowej, regionalnej lokalnej polityki rolnej i społecznej na wsi;

c. analiza zmian, jakie zaszły w rolnictwie na przestrzeni lat 2010-2020;

d. wykonanie zobowiązań Polski w zakresie dostarczenia informacji dla potrzeb   innych niż EUROSTAT organizacji międzynarodowych (m.in.: FAO, OECD);

e. aktualizacja operatu do różnotematycznych badań reprezentacyjnych z zakresu    rolnictwa (w latach następnych.

Unijnymi aktami prawnymi regulującymi kwestie związane z przeprowadzeniem Powszechnego Spisu Rolnego 2020 (PSR 2020) są:

a. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 2018/1091 z dnia 18 lipca 2018 r. w sprawie zintegrowanych statystyk dotyczących gospodarstw rolnych oraz uchylenia rozporządzeń (WE) nr 1166/2008 i (UE) nr 1337/2011 (Dz. Urz. L 200 z 7.8.2018);

b. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (Dz. Urz. UE L 119 z 04.05.2016.) w zakresie zasad przetwarzania danych osobowych;

c. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 223/2009 z dnia 11 marca 2009 r. w sprawie statystyki europejskiej oraz uchylające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE, Euratom) nr 1101/2008 w sprawie przekazywania do Urzędu Statystycznego Wspólnot Europejskich danych statystycznych objętych zasadą poufności, rozporządzenie Rady (WE) nr 322/97 w sprawie statystyk Wspólnoty oraz decyzję Rady 89/382/EWG, Euratom w sprawie ustanowienia Komitetu ds. Programów Statystycznych Wspólnot Europejskich (Tekst mający znaczenie dla EOG i Szwajcarii), (Dz. Urz. L 87 z 31.3.2009, str. 164, z późn. zm.), w zakresie zasad opracowywania, tworzenia i rozpowszechniania statystyk oraz poufności informacji statystycznych.

Najważniejszymi aktami prawa krajowego są:

a. Ustawa z dnia 31 lipca 2019 r. o powszechnym spisie rolnym w 2020 r. (Dz.U. z 2019 r. poz. 1728);

b. Ustawa z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej (Dz.U. z 2020 r. poz. 443);

c. Ustawa z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych (Dz.U. z 2019 r. poz. 1781.);

d. Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie szczegółowych  warunków i sposobu rozpowszechniania audycji popularyzujących powszechny spis rolny 2020 r. z dnia 5 lutego 2020 r. (Dz.U. poz. 228).

Najbliższy spis odbędzie się od 1 września 2020 r. do 30 listopada 2020 r., według stanu na dzień 1 czerwca 2020 r. Spisem objęci są wszyscy użytkownicy gospodarstw rolnych zobowiązani są do udzielania dokładnych, wyczerpujących i zgodnych z prawdą odpowiedzi w formie samopisu internetowego, wywiadu telefonicznego lub bezpośrednio w trakcie rozmowy z rachmistrzem spisowym. Aby umożliwić mieszkańcom dokonania samospisu w gminnych biurach spisowych będzie zapewniony bezpłatny dostęp do pomieszczeń wyposażonych w sprzęt komputerowy. Rachmistrz spisowy to upoważniona przez statystykę publiczną do zbierania danych w czasie spisu rolnego, spełniająca następujące warunki (określone ustawą o powszechny spisie rolnym):

- osoba pełnoletnia

- zamieszkała na terenie danej gminy

- ciesząca się nieposzlakowaną opinią

- posiadająca co najmniej średnie wykształcenie

- posługująca się językiem polskim w mowie i w piśmie, która nie była skazana  prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe po przejściu szkolenia i zdaniu egzaminu

Rachmistrz będzie posiadać identyfikator umieszczony w widocznym miejscu, zawierający następujące informacje:

- imię, nazwisko,

- zdjęcie,

- numer, nazwę i logo wojewódzkiego biura spisowego,

- określenie terenu gminy, na którym jest upoważniony do przeprowadzania wywiadu,

- podpis osoby upoważnionej,

- okres na jaki identyfikator został wystawiony.

Nabory przeprowadzane są przez gminne biura spisowe, które organizują szkolenie dla kandydatów na rachmistrzów i egzamin testowy. Osoby, które uzyskają z testu, co najmniej 60% poprawnych odpowiedzi, jest wpisywany na listę kandydatów na rachmistrzów terenowych prowadzoną przez właściwego gminnego komisarza spisowego. Kolejność na liście jest ustalana według liczby punktów uzyskanych z egzaminu testowego. Rachmistrza terenowego powołuje zastępca właściwego wojewódzkiego komisarza spisowego spośród osób, które uzyskały najwyższą liczbę punktów z egzaminu testowego, kierując się kolejnością na liście kandydatów na rachmistrzów terenowych. Dyrektor urzędu statystycznego, – jako zastępca wojewódzkiego komisarza spisowego – zawiera z rachmistrzem terenowym umowę zlecenia.

Wszystkie podane w trakcie spisu dane podlegają tajemnicy statystycznej, w rozumieniu art. 10 ustawy o statystyce publicznej z 1995 r. Osoby wykonujące prace spisowe są obowiązane do przestrzegania tajemnicy statystycznej i mogą być dopuszczone do wykonywania tych prac po przeszkoleniu i pouczeniu o istocie tajemnicy statystycznej oraz po złożeniu pisemnego przyrzeczenia właściwemu komisarzowi spisowemu.

Obowiązek realizacji spisów powszechnych spoczywa na Prezesie Głównego Urzędu Statystycznego, który jest centralnym organem administracji rządowej właściwym w sprawach statystyki. Prezes GUS wykonuje swoje zadania przy pomocy służb statystyki publicznej, szczegółowo opisanych w rozdziale 3. ustawy o statystyce publicznej (Dz. U.
z 2019 r. poz. 649). Realizacją spisu rolnego kierują kolejno:

- Generalny Komisarz Spisowy – Prezes GUS, dr Dominik Rozkrut

- Zastępca Generalnego Komisarza Spisowego – Dyrektor Centralnego Biura Spisowego (CBS) – dr Janusz Dygaszewicz

- Wojewódzki komisarz spisowy – wojewódzkie biuro spisowe – wojewodowa a jego zastępca – dyrektor urzędu statycznego

- Gminny komisarz spisowy – gminne biuro spisowe – wójt, burmistrz prezydent

Powszechny Spis Rolny 2020 będzie promowany na poziomie ogólnopolskim, regionalnym i lokalnym poprzez media (radio, telewizję, prasę). Przeprowadzona będzie ogólnopolska kampania informacyjna pod hasłem „Spiszmy się jak na rolników przystało”, w której będziemy informować rolników o obowiązku spisowym, możliwych metodach spisu i bezpieczeństwie danych. Kampania informacyjna zakłada również promocje PSR 2020 poprzez Internet (stronę www.spisrolny.gov.pl, media społecznościowe, serwisy informacyjne on-line).